Shuarja e së majtës dhe si të mbijetohet
Tregohet një histori për bashkëpunëtorin dhe mikun e Karl Marksit Fridrih Engels, i cili, në rininë e tij, si një idealist hegelian besnik, i sigurt në evolucionin e qëllimshëm, racional të natyrës dhe në pozitën e arsyes njerëzore në të, ishte zemëruar kur kishte lexuar për një sqepor, për të cilin ai mendonte se duhet të ishte një mashtrim i sajuar nga taksidermistët anglezë. Për Engelsin sqepori nuk kishte asnjë kuptim në historinë natyrore.
Më vonë Engelsi kishte parë një sqepor që jetonte në një kopsht zoologjik britanik dhe kjo e kishte shqetësuar. Ashtu si Marksi, që ishte një materialist besnik dhe mendimtar që pranonte teorinë e evolucionit të Darvinit, i cili rrëzoi nga froni idenë e njeriut në qendër të natyrës, Engelsi më në fund u pajtua se "arsyeja" në historinë natyrore ose në rastet e tjera, nuk duhet doemos të përputhet me standardet aktuale të arsye njerëzore.
Kjo është një alegori që na duket e dobishme për të kuptuar gjendjen e së majtës sot.
Në dritën e historisë të së tashmes, ne mund të pyesim, çfarë të drejte ka e Majta për të ekzistuar?
Ădo tĂ« drejtĂ« - sa ka tĂ« drejtĂ« edhe sqepori, sado e vĂ«shtirĂ« qĂ« mund tĂ« jetĂ« pĂ«r ta kategorizuar!
ĂshtĂ« bindje jona se historia e kaluar dhe e tashme nuk janĂ« domosdo treguese tĂ« sĂ« ardhmes. DĂ«shtimet dhe humbjet e kaluara dhe tĂ« sotme tek e Majta duhet tĂ« na edukojnĂ« dhe tĂ« jenĂ« vĂ«rejtje pĂ«r tĂ« ardhmen, por jo tĂ« na shtangin dhe tĂ« na skllavĂ«rojnĂ«.
Për këtë arsye, për të liruar veten, ne deklarojmë se e Majta është e vdekur. Ose, të themi më saktë, se ne jemi krejt ajo që ka mbetur prej saj.
Kjo është më pak një shpallje e fakteve sesa e synimit tonë.
- E synimit që e Majta duhet të jetojë, por duke njohur faktin se ajo mund të jetojë vetëm duke e kapërcyer veten. Dhe ne jemi ai kapërcim!
Atëherë, çfarë jemi ne?
Ne jemi mendimtarë të së majtës që kanë mësuar dhe janë të vetëdijshëm për dështimet nga historia e shekullit të 20-të - por kjo nuk na bën të tmerrohemi deri në shtangie. "Lëri të vdekurit t'i varrosin të vdekurit."Ndoshta veprimet tona do t'i vënë në vend vuajtjet e tyre në të ardhmen.
Ne jemi të motivuar, pas tradhtive dhe përpjekjeve të dështuara për emancipim, dhe në dritën e kuptimit të tyre të pamjaftueshëm, për të ripërvetësuar këtë histori në shërbim të mundësive për luftë emancipuese në të tashmen - dhe në të ardhmen.
Për këtë qëllim ne mund të fillojmë (ndoshta si provokim) me listën e emrave që shënojnë mendimet dhe problemet që rrjedhin nga ngjarjet që, duke lexuar historinë në mënyrë jo të zakonshme (me Beniaminin), ende mund të na udhëzojnë sot: Marks, Lenin, Luksemburg, Trocki, Adorno. - Jo shumë më tepër se ajo që përfaqësojnë këto figura, por absolutisht asgjë më pak.
Ne do të lëmë anash çdo miratim të lehtë dhe të rremë të emrave të tillë, dhe gjithë urtësinë e trashëguar në lidhje me mendimet dhe veprimet që identifikohen me ta, për një përcaktim dhe zhvillim më të mirë të mundshëm kritik të qëllimit tonë.
Në historinë e së majtës datat 1848 dhe 1917, por më pak 1968-ta, dhe jo 1989-ta: pasojë e humbjeve dhe fitoreve të paqarta; por, më shumë, njohuritë e akumuluara nga humbjet, janë njohje e një të tashmeje dhe një historie që nuk ka pasur nevojë të ndodhë, për një të ardhme që ndoshta ende nuk ka nevojë të ndodhë. Shpirtrat e trazuar të viteve 1848 dhe 1917, në mundësitë e tyre të paplotësuara, do të vazhdojnë t'i flasin një të ardhmeje të papërmbushur.
Historia e modernitetit ende nuk ka përfunduar, as nuk do të përfundojë, derisa të përmbushet premtimi i tij. Prandaj, ne nuk i ndajmë ndjenjat (të
papeshuara mirë) të lodhjes me ata që e quajnë veten modernë, por ne e shohim si një heqje dore nga transformimi i tij emancipues, që na ndjek në mënyrë të pandarë me domosdoshmërinë e tij.
Ne e njohim domosdoshmërinë tonë.
Ne pajtohemi me Marksin të ri për nevojën për "kritikë të pamëshirshme të çdo gjëje ekzistuese." Ndryshe nga Hegeli, në luftën e tij kundër dëshpërimit romantik pas vitit 1789, ne e njohim domosdoshmërinë e së tashmes vetëm si "të keqe". E tashmja jonë nuk meriton afirmim, madje as respekt, për ne e njohim atë vetëm si ajo që pasoi kur e Majta u shkatërrua dhe e likuidoi veten.
Dhe kështu, me historinë e Engelsit dhe sqeporit, le të fillojmë t'i trajtojmë detyrat dhe projektet e vështira, por jo të pamundshme të së majtës së ardhshme.
Platypus (shqip: Sqepori) Ă«shtĂ« njĂ« projekt pĂ«r vetĂ«kritikĂ«, vetedukim, dhe, sĂ« fundi, pĂ«r rindĂ«rtimin praktik tĂ« sĂ« MajtĂ«s marksiste. NĂ« tĂ« tashmen e Majta marksiste duket si njĂ« rrĂ«nojĂ« historike. UrtĂ«sia e trashĂ«guar sot na detyron qĂ« pĂ«rpjekjet e dĂ«shtuara pĂ«r emancipim nĂ« tĂ« kaluarĂ«n tâi kuptojmĂ« jo si momente plotĂ« potencial qĂ« ende mbeten pĂ«r tâu pĂ«rmbushur, por mĂ« tepĂ«r si âajo qĂ« ka qenĂ«â â utopizĂ«m i destinuar pĂ«r tĂ« pĂ«rfunduar nĂ« tragjedi. Si trashĂ«gimtarĂ« kritikĂ« tĂ« njĂ« tradite tĂ« mundur Platypus beson se pas dĂ«shtimit tĂ« sĂ« MajtĂ«s sĂ« Re tĂ« 1960-Ă«s, dhe shpĂ«rbĂ«rjes sĂ« shtetit tĂ« mirĂ«qenies dhe shkatĂ«rrimit tĂ« Bashkimit Sovjetik nĂ« vitet 1980-90, çorientimi aktual i sĂ« MajtĂ«s do tĂ« thotĂ« qĂ« Ă«shtĂ« vĂ«shtirĂ« tĂ« themi se mund tâi dimĂ« detyrat dhe qĂ«llimet e emancipimit shoqĂ«ror mĂ« mirĂ« se âutopistĂ«tâ e sĂ« kaluarĂ«s.Â
Detyra jonĂ« Ă«shtĂ« kritika dhe edukimi drejt rindĂ«rtimit tĂ« sĂ« MajtĂ«s marksiste. Platypus beson se rrĂ«nojat e sĂ« MajtĂ«s sĂ« sotme marksiste i takojnĂ« njĂ« tradite humbja e sĂ« cilĂ«s ishte kryesisht e vetĂ«shkaktuar, prandaj e Majta marksiste aktuale Ă«shtĂ« historike, dhe nĂ« njĂ« gjendje aq tĂ« rĂ«ndĂ« dekompozimi, saqĂ« Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« jashtĂ«zakonisht e vĂ«shtirĂ« pĂ«r tĂ« hartuar kĂ«rkesa koherente programore shoqĂ«rore-politike. PĂ«rballĂ« sĂ« kaluarĂ«s dhe sĂ« tashmes katastrofike, detyra e parĂ« pĂ«r rindĂ«rtimin e njĂ« tĂ« Majte marksiste si njĂ« forcĂ« emancipuese Ă«shtĂ« tĂ« identifikohen arsyet pĂ«r dĂ«shtimin historik tĂ« marksizmit dhe tĂ« qartĂ«sohet domosdoshmĂ«ria e njĂ« tĂ« Majte marksiste pĂ«r tĂ« tashmen dhe tĂ« ardhmen. â NĂ«se synimi i sĂ« MajtĂ«s Ă«shtĂ« ndryshimi i botĂ«s, ajo sĂ« pari duhet ta transformojĂ« veten!
RindĂ«rtimi tejet i vĂ«shtirĂ«, por jo edhe i pamundur, i njĂ« tĂ« Majte emancipuese Ă«shtĂ«Â detyrĂ« urgjente; ne besojmĂ« se e ardhmja e njerĂ«zimit varet nga kjo. Derisa forcat shkatĂ«rruese tĂ« liruara nga shoqĂ«ria moderne â kapitalizmi â mbeten nĂ« jetĂ«, premtimi i papĂ«rmbushur i emancipimit shoqĂ«ror ende na grish pĂ«r ta pĂ«rmbushur. TĂ« heqĂ«sh dorĂ«Â nga kjo, ose tĂ« fshehĂ«sh rĂ«ndĂ«sinĂ« e humbjeve dhe dĂ«shtimet e sĂ« kaluarĂ«s duke synuar ârezistencĂ«nâ nga âjashtĂ«â dinamikĂ«s sĂ« shoqĂ«risĂ« moderne do tĂ« thotĂ« tĂ« afirmosh tĂ« tashmen e saj dhe tĂ« garantosh realitetin e saj shkatĂ«rrues nĂ« tĂ« ardhmen.Â
Platypus ngre pyetjet: Sa Ă«shtĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m mendimi i teoricienĂ«ve kritikĂ« tĂ« shoqĂ«risĂ« moderne si Marksi, Lukacs, Benjamin dhe Adorno pĂ«r luftĂ«n drejt emancipimit shoqĂ«ror sot? Si mund tâi japim kuptim historisĂ« sĂ« gjatĂ« tĂ« politikave tĂ« pafrytshme tek e Majta qĂ« na sollĂ«n kĂ«tu sot â pas Internacionales sĂ« majtĂ« marksiste tĂ« Leninit, Luksemburgut dhe Trockit, deri tek shterpĂ«sia e sotme â pa u shtangur ose pa u dekurajuar nga kjo histori? â Si munden tĂ« na ndihmojnĂ« pĂ«rgjigjet nĂ« pyetje tĂ« tilla nĂ« detyrĂ«n urgjente pĂ«r rikonstituimin e sĂ« MajtĂ«s nĂ« nivelet e saj mĂ« themelore tĂ« teorisĂ« dhe praktikĂ«s? Si mund tĂ« ndihmojmĂ« nĂ« daljen nga qorrsokaku ku e Majta Ă«shtĂ« katandisur?
Ne shpresojmë të ringjallim diskutimin në të Majtën, e cila që një kohë të gjatë është prekur nga humbja e kujtesës dhe heshtja, me qëllim që të ndihmojmë në gjetjen e një praktike emancipuese politike që na mungon sot.
ĂfarĂ« ka qenĂ« e Majta dhe çfarĂ« mund tĂ« bĂ«het ende? â Platypus ekziston sepse pĂ«rgjigjja pĂ«r njĂ« pyetje tĂ« tillĂ«, edhe nĂ« formulimin e saj mĂ« themelor, ka pushuar sĂ« qeni e qartĂ« qĂ« njĂ« kohĂ« tĂ« gjatĂ«.
A panel discussion held at Loyola University on April 3rd, 2014.
Tarek Shalaby (Revolutionary Socialists)
Quentin Cyr (Quebec Student Strike)
Glauk Tahiri (VETEVENDOSJE! movement)
Respondent: Samir Gandesha
Moderator: Nathan Smith
Panel Description:
From massive demonstrations by students in the UK and Canada, to square occupations and general strikes in Greece, to the reemergence of Left political currents in Kosovo in response to waves of privatization and austerity, responses to the economic downturn were international in character. While the crisis has stabilized, conditions for many remain desperate. The fate of these new political movements in light of changed conditions is uncertain.
These new developments require coordination across global networks and it is why Platypus at Loyola is organizing a series of international panels that we hope can take place in Universities across the world where Platypus student members have been able to forge connections.
We hope that this panel will be an opportunity to report on activity and form new connections across international efforts. Panelists will report on the state of the Left in their respected regions and reflect on their experience as organizers while helping formulate what the next steps in organizing and planning could look like in the months and years ahead.
A panel held on April 5th, 2014 at the Sixth Annual Platypus International Convention at the School of the Art Institute of Chicago.
Panelists:
Chris Cutrone (Platypus)
Samir Gandesha (Simon Fraser University)
Nikos Malliaris (Lieux Communs)
Dimitrios Roussopoulos (Transnational Institute of Social Ecology)
Joseph Schwartz (Temple University)
Description:
âNo coarser insult, no baser defamation, can be thrown against the workers than the remark, âTheoretical controversies are for the intellectualsââ
â Rosa Luxemburg, Reform and Revolution (1900)
âSince there can be no talk of an independent ideology formulated by the working masses themselves in the process of their movement the only choice is â either bourgeois or socialist ideology⊠This does not mean, of course, that the workers have no part in creating such an ideology. They take part, however, not as workers, but as socialist theoreticians, as Proudhons and Weitlings; in other words, they take part only when they are able, and to the extent that they are able, more or less, to acquire the knowledge of their age and develop that knowledge.â
â Vladimir Lenin, What is to be Done? (1905)
"The liquidation of theory by dogmatization and thought taboos contributed to the bad practice."
â Adorno, Negative Dialectics (1966)
This discussion will reflect on the relationship between revolutionary politics and thinking in the past and present and ask why has it become increasingly difficult to render political life intellectual and intellectual life political today? Panelists will consider the historical role of revolutionary theory as a moment of revolutionary politics, and the ways in which thinking can be held responsible for politics, and politics held responsible for thinking.
A panel held at the Sixth Annual Platypus International Convention on Saturday, April 5th at the School of the Art Institute of Chicago
Panelists:
Samir Gandesha (Simon Fraser University)
Nikos Malliaris (Lieux Communs)
Charis Papadopoulos (Kokkino-SYRIZA)
Description:
âWe are the 99%â
- Occupy Wall Street (2011)
"The Left must define itself on the level of ideas, conceding that in many instances it will find itself in the minority"
- Leszek Kolakowski, The Concept of the Left (1968)
The distinction of the Left and the Right was never clear. But following the failure of the âOld Leftâ the relevance of these categories has increasingly ceased to be self-evident. In its place there has been a recurring declaration of the "end of ideology"; by 1960s intellectuals like Daniel Bell, 1980s postmodernists and the 1990s post-Left anarchism.
Yet in spite of the recurring death of ideology, the terms âLeftâ and âRightâ seem to persist, albeit in a spectral manner. With the politics that attended the uprisings of 2011 â from the Arab Spring to Occupy - there seemed a sense that the Left ideology has simultaneously become irrelevant and inescapable. While the call for democracy by the "99%" has its roots in the historical demands of the Left, these movements were notable to the extent that they were not led by Left organizations. To many who participated in these movements, Left politics seemed âpurely ideologicalâ and not a viable avenue to advance discontents. Now that this moment has passed there is a sense that the Right has prevailed, and even a sense of resignation, a sense that the âLeftâ was not really expected to be competitive.
This ambiance seems in contrast to the past. At the height of the âNew Left'sâ struggle to overcome the âOld Leftâ the Polish Marxist Leszek Kolakowski declared that the concept of the Left "remained unclear". In contrast to the ambivalence of the present, the act of clarifying the ambiguity of the Left seemed to have political stakes. The Left, he declared, could not be asserted by sociological divisions in society, but only by defining itself ever more precisely at the level of ideas. He was aware that the ideas generated by the Left, such as "freedom" and "equality", could readily be appropriated by the Right, but they would only do so if they failed to be ruthlessly clarified. For Kolakowski the Old Communist "Left" had ceased to be Left and had become the Right precisely on the basis of its ideological inertia.
What does it mean today when the challenges to the status quo are no longer clearly identifiable as originating from the Left? While it seems implausible that Left ideology has been transcended because people still explain social currents in terms of "Left" and "Right", there is a sense in the present that to end exploitation will demand a measure of ârealpolitikâ --a better tactical response -- rather than ideological clarification. One has the uneasy feeling that existence of the âLeftâ and the âRightâ only persist by virtue of the fact the concept of the Left has somehow become settled, static and trapped in history. But wouldn't this be antithetical to any concept of the Left?
Questions:
1) How is the Left distinguished from the Right? Is it important to continue to discern and define the Left? How would this be done?
2) Do social struggles today express the distinction between Left and Right and if yes how is this visible?
3) Do you believe that the Left expresses better âcollectiveâ demands and the Right refers to âindividualâ demands? If not this, then what?
4) Today, many relate the Right with neoliberalism, with the state or with reformism and opportunism. What defines the Right? How is one to recognize it? What and who does it now refer to?
5) In the history of the two previous centuries Left was to a large extent associated with the struggles of the oppressed and the idea of social emancipation. How would the Right relate to these social struggles differently?
6) How would you define the history of the 20th century in terms of the influence and prevail of Left or Right ideas? Can the course of the Communist states be grasped according to this distinction?
7) Are there Right ideologies inside the Left? If yes, how should they be treated and why?
8) What is the role of ideology within political movements today? How do you regard the centrality of ideology to Kolakowski's concept of the Left? Can the Right have ideology? Do you feel there is active engagement over ideological questions on the Left or is it more often relegated below tactical questions?
