Σεμινάριο: Μαρξ και μαρξισμός 2020-2021 (3ος κύκλος)

Οι συναντήσεις φέτος θα γίνονται διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας Zoom (κάθε δεύτερη Παρασκευή 7:30μμ-9:30μμ).
Αν ενδιαφέρεστε να εγγραφείτε στείλτε email στο teovelissar@gmail.com
Tα κείμενα μπροστά από τα οποία υπάρχει σταυρός είναι προαιρετικά / βοηθητικά.
Οι ημερομηνίες είναι ενδεικτικές, δεν αποκλείονται αλλαγές τόσο στις ημερομηνίες των συναντήσεων αλλά και ως προς τα κείμενα.

1η συνάντηση. Εισαγωγή: Το κεφάλαιο στην ιστορία | 25/09/2020

• Max Horkheimer - "Ο ανθρωπάκος και η φιλοσοφία της ελευθερίας" (1926–31)

• εισαγωγικά σημειώματα για τη σύγχρονη ιστορία και ελευθερία από τους:
James Miller (για τον Jean-Jacques Rousseau) , Louis Menand (για τον Edmund Wilson) , Karl Marx (περί του «γίγνεσθαι» - από τα Grundrisse, 1857–58) και Peter Preuss (για τον Nietzsche)

• Chris Cutrone - “Το κεφάλαιο στην ιστορία” (2008)

• Cutrone - “Η μαρξιστική υπόθεση- μία απάντηση στην κομμουνιστική υπόθεση του Alain Badiou" (2010)

• Cutrone - "Η ταξική συνείδηση (από μια μαρξιστική σκοπιά σήμερα)" (2012)

+ Το Κεφάλαιο στην ιστορία: χρονολόγιο και διάγραμμα όρων

+ Robert Pippin - "Για την Κριτική Θεωρία" (2004) (διατίθεται στα αγγλικά)

+ G.M.Tamas - "Λέγοντας την αλήθεια για την τάξη" (2007) (εδώ )

2η συνάντηση - Μαρξισμός και γυναικεία χειραφέτηση| 09/10/2020

• Μίτσελ — Γυναίκες: η διαρκέστερη επανάσταση (1966)
• Τσέτκιν και Λένιν — Συνέντευξη για το γυναικείο ζήτημα (1920)
+ Hoare — Κριτική στη Μίτσελ (1967)
+ Μίτσελ — απάντηση στον Hoare (1967)

(όλα τα κείμενα στα αγγλικά)

3η συνάντηση - Μαρξισμός και σεξουαλική χειραφέτηση |Παρασκευή 23/10/2020

• Αντόρνο — Σεξουαλικά ταμπού και δίκαιο σήμερα (1963) (διατίθεται μόνο στα αγγλικά)
• Ντ' Εμίλιο — Καπιταλισμός και γκέι ταυτότητα (1983) (διατίθεται μόνο στα αγγλικά)

4η συνάντηση - Μαρξισμός και ρατσισμός στις Η.Π.Α. |06/11/2020

+ Eugene Debs, "The Negro in the class struggle" (1903)

+ Debs, "The Negro and his nemesis" (1904)

+ Capitalist contradiction chart of terms

• Richard Fraser, “Two lectures on the black question in America and revolutionary integrationism” (1953)

+ Fraser, "For the materialist conception of the Negro struggle" (1955)

• James Robertson and Shirley Stoute, “For black Trotskyism” (1963)

+ Spartacist League, “Black and red: Class struggle road to Negro freedom” (1966)

+ Bayard Rustin, “The failure of black separatism” (1970)

• Adolph Reed, “Black particularity reconsidered” (1979)

+ Reed, “Paths to Critical Theory” (1984)

(όλα τα κείμενα στα αγγλικά)

5η συνάντηση. Το ριζοσπαστικό περιεχόμενο της αστικής κοινωνίας | 13/11/2020

• Immanuel Kant - "Ιδέα μίας καθολικής ιστορίας υπό πρίσμα κοσμοπολίτικο" και
"Τι είναι διαφωτισμός;" (1784)

• Benjamin Constant - "Η ελευθερία των αρχαίων εν συγκρίσει προς εκείνη των νεωτέρων" (1819)

6η συνάντηση. Η έννοια της Αριστεράς: Ουτοπία και κριτική |20/11/2020

• Max Horkheimer - επιλογές από το “Λυκόφως” (1926–31)

• Theodor W. Adorno- “Αμετροέπεια” (1944–47) (διατίθεται στα αγγλικά , και στα γερμανικά :GS4:297-300, Anhang in Minima Moralia, letzter Abschnitt)

• Leszek Kolakowski - "Η έννοια της Αριστεράς" (1968)

• Karl Marx - “ Να καταστήσουμε τον κόσμο φιλοσοφικό” (από τη διδακτορική διατριβή του Μαρξ, 1839-41)

• Marx - "Για την αμείλικτη κριτική του υπάρχοντος" (γράμμα στον Ρούγκε) Σεπτέμβρης 1843

7η συνάντηση. Σοσιαλισμός | 27/11/2020

• Marx - επιλογές από τα “Οικονομικά και φιλοσοφικά χειρόγραφα” (1844) – [μόνο τις σελίδες 90 – 106 (Αλλοτριωμένη εργασία), 122 – 140 (Ατομική ιδιοκτησία και κομμουνισμός), 140 – 155, (Ανάγκη, παραγωγή και καταμερισμός εργασίας)]

• Marx και Friedrich Engels - επιλογές από το “Κομμουνιστικό Μανιφέστο” (1848), [μόνο όλους τους προλόγους, πλην αυτόν του 1890 από τον Ένγκελς, και από το ίδιο το “Μανιφέστο”, την εισαγωγή, το πρώτο, το δεύτερο και το τέταρτο μέρος]

• Marx - “Προσφώνηση της κεντρικής επιτροπής στην Ένωση των Κομμουνιστών” (1850)

8η συνάντηση. Η επανάσταση του 1848 | 11/12/2020

• Marx - "Η επερχόμενη αναταραχή" (από την Αθλιότητα της φιλοσοφίας, 1847) και «Ταξική πάλη και τρόπος παραγωγής» (γράμμα στον Weydemeyer, 1852)

• Engels - “Η τακτική της σοσιαλδημοκρατίας” (εισαγωγή του Engels το 1895 στο βιβλίο του Marx “Ταξικοί αγώνες στη Γαλλία”)

• Marx - επιλογές από τους “Ταξικούς αγώνες στη Γαλλία” (1850) και τη “18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη” (1852)

[Τα κείμενα διατίθενται διαδικτυακά σ’ αυτόν τον τόμο, στις σελίδες:
Πρόλογος Engels: 123-148

Ταξικοί αγώνες: 149-161, 171-179, 191-192, 238-252, 262-263

18η Μπρυμαίρ: Όλο το πρώτο μέρος (Ι), 282-293, και όλο το έβδομο (VII), 382-400]

9η συνάντηση. Βοναπαρτισμός |08/01/2021

• Marx - “Ιδρυτική διακήρυξη της Διεθνούς ένωσης των εργατών” (1864)

• Marx - επιλογές από τον “Εμφύλιο πόλεμο στη Γαλλία” (1871, συμπεριλαμβανομένη της εισαγωγής του Ένγκελς του 1891) (σελ. 3-18, 58-91)

• Marx - “Κριτική του προγράμματος της Γκότα” (1875)

• Marx - Πρόγραμμα του Γαλλικού εργατικού κόμματος" (1880) (διατίθεται μόνο στα αγγλικά)

+ Karl Korsch - “Ο Μαρξισμός της Πρώτης Διεθνούς” (1924) (διατίθεται μόνο στα αγγλικά)

+ Korsch - “Εισαγωγή στην ‘Κριτική του προγράμματος της Γκότα’ του Μαρξ” (1922) (διατίθεται μόνο στα αγγλικά)

10η συνάντηση. Πραγμοποίηση |12/11/2021

• Georg Lukács - “Το φαινόμενο της πραγμοποίησης” (πρώτο μέρος του κεφαλαίου “Η πραγμοποίηση και η συνείδηση του προλεταριάτου” από το βιβλίο “Ιστορία και ταξική συνείδηση“, 1923, σελ. 149-182 του βιβλίου)

11η συνάντηση. Ταξική συνείδηση |26/11/2021

• Lukács - “Αρχικός Πρόλογος” (1922), “Τι είναι ο ορθόδοξος μαρξισμός;” (1919), “Ταξική συνείδηση” (1920) (περιλαμβάνονται στο βιβλίο “Ιστορία και ταξική συνείδηση“, σελ. 45-82 και 105-148 του βιβλίου)

+ Marx- “Πρόλογος στην πρώτη γερμανική έκδοση” (1867) και “Επίλογος στη δεύτερη γερμανική έκδοση” (1873) του τ.1 του “Κεφαλαίου”(σελ. 11-26 του βιβλίου)

15η συνάντηση - Το αυταρχικό κράτος |04/02/2022

Πόλοκ: Κρατικός καπιταλισμός: οι δυνατότητες και οι περιορισμοί του (1941) – (μεταφράστηκε από την Ισιδώρα Στανιμεράκη και δημοσιεύτηκε στο τ. 4 του περιοδικού Κοινωνικός Αναρχισμός – εκδ. Κουρσάλ)
Χορκχάιμερ: Το αυταρχικό κράτος (1942)

16η συνάντηση - Για την έννοια της ιστορίας, 18/02/2022

+Μπωντλαίρ: από τη συλλογή “Fusées” (1867) [αγγλικά/γαλλικά]
+Μπρεχτ: Στους μεταγενέστερους (1939)
+Μπένγιαμιν: Στο πλανητάριο (από τον “Μονόδρομο”) (1928) [αγγλικά]
+Μπένγιαμιν: Σήμα πυρκαγιάς (από τον “Μονόδρομο”) (1928) [αγγλικά]
+Μπένγιαμιν: Εμπειρία και φτώχεια (1933) [αγγλικά]
+Μπένγιαμιν: Θεολογικο-πολιτικό απόσπασμα (1921-1939;) [αγγλικά]
• Μπένγιαμιν: Για την έννοια της ιστορίας (“Θέσεις για τη φιλοσοφία της ιστορίας”) (1940)
• Μπένγιαμιν: Παραλειπόμενα στο “Για την έννοια της ιστορίας ” (1940) [αγγλικά]
+Μπένγιαμιν: Για τη θεωρία της γνώσης και τη θεωρία της προόδου (ειδικά στη σελ.471 το Ν8,1) [αγγλικά]

17η συνάντηση - Στοχασμοί για τον μαρξισμό |04/03/2022

• Αντόρνο: Στοχασμοί για την ταξική θεωρία (1942) [αγγλικά]
• Αντόρνο: Αμετροέπεια (1944/1947) [αγγλικά]
+Αντόρνο: “Αφιέρωση“, “Κληροδότημα“, “Προειδοποίηση: να μη γίνει κατάχρηση”, “Φινάλε”, από τα Minima moralia (1944-1947) [αγγλικά]
+Χορκχάιμερ-Αντόρνο: Συζήτηση για τη θεωρία και την πράξη (ή Προς ένα καινούριο μανιφέστο;) (1956)

18η συνάντηση - Θεωρία και πράξη |18/03/2022

+Αντόρνο: Για το υποκείμενο και το αντικείμενο (1969) [αγγλικά]
• Αντόρνο: Σημειώσεις περιθωρίου για τη θεωρία και την πράξη (1969) [αγγλικά]
• Αντόρνο: Παραίτηση (1969) (εναλλακτική μετάφραση)
+Αντόρνο: Ύστερος καπιταλισμός ή βιομηχανική κοινωνία; (ή “Είναι παρωχημένος ο μαρξισμός;”) (1968)
+Λέσλυ: Εισαγωγή στην αλληλογραφία Αντόρνο-Μαρκούζε το 1969 (1999) [αγγλικά]
+Αντόρνο-Μαρκούζε: Αλληλογραφία για τη γερμανική Νέα Αριστερά (1969) [αγγλικά]
+Αντόρνο: Συνέντευξη στο Der Spiegel (1969) [αγγλικά]